Voor de leerkrachten en intern begeleiders van groep 4 en 5
Effectieve ON3 interventies voor leerlingen met leesproblemen in groep 4 en 5
In deze cursus richten we de aandacht op enkele kritische elementen van goed leesonderwijs in groep 4 en 5 en het signaleren van kinderen met (risico op) leesproblemen.
Vervolgens bespreken we hoe je komt tot de keuze van de meest passende en bewezen effectieve interventie op ON3 voor je leerling en hoe die interventie er dan uitziet, wat je concreet gaat doen.
We bespreken Connect Vloeiend Lezen, Begeleid Hardop Lezen, Ralfi light en Ralfi.
Tot slot nemen we met elkaar door welke elementen in een Handelingsplan beschreven moeten zijn (o.a. om indien nodig in aanmerking te kunnen komen op enig moment voor vergoede diagnostiek en behandeling van dyslexie) en hoe de ouders betrokken kunnen worden zodat de leerling optimaal profiteert van de extra aandacht voor het lezen.
Unita heeft een eigen Keuzehulp methodieken leesbegeleiding op ondersteuningsniveau 3 (zie de bijlage hiernaast).
| Datum event | dinsdag 03-10-2023 15:30 |
| Tijd | 15.30-19.30 uur |
| Door | Carine Manderfeld - cursusbureau KWeC |
| Voor | leerkrachten, remedial teachers en intern begeleiders van groep 4 en 5 |
| Max. deelnemers | 18 |
| Registered | 17 |
| Aantal plaatsen | 1 |
| Prijs | n.v.t. |
| Locatie | Unita - Gorterpaviljoen - 's-Graveland |
| Bijlage | Keuzehulp methodieken op ON3.pdf |
RESULTAAT
Na het volgen van deze module heb je:
| Datum event | woensdag 11-10-2023 15:00 |
| Tijd | 15.00-17.00 uur |
| Door | Deze workshop wordt door Cathleen van de Ende van Auris verzorgd |
| Voor | leerkrachten |
| Aanvullend | Deze workshop gaat door vanaf 10 deelnemers |
| Max. deelnemers | 16 |
| Registered | 11 |
| Aantal plaatsen | 5 |
| Prijs | n.v.t. |
| Locatie | Unita - Gorterpaviljoen - 's-Graveland |
RESULTAAT
Na het volgen van deze module:
EXTRA INFORMATIE
Voorafgaand aan de module bestudeer je de aangeleverde literatuur en bereid je een praktische opdracht voor. Ter afsluiting maak je een slotopdracht.
| Datum event | woensdag 08-11-2023 15:00 |
| Tijd | 15.00-17.30 uur |
| Door | Deze workshop wordt door Cathleen van de Ende van Auris verzorgd |
| Voor | leerkrachten |
| Max. deelnemers | 16 |
| Registered | 3 |
| Aantal plaatsen | 13 |
| Prijs | n.v.t. |
| Locatie | Unita - Gorterpaviljoen - 's-Graveland |
RESULTAAT
Na het volgen van deze module:
EXTRA INFORMATIE
Tijdens deze module krijg je aan de hand van veel filmfragmenten informatie over de kenmerken van TOS.
STUDIEBELASTING
In totaal 3 uur.
Waarvan 2,5 contacturen + 0,5 uur zelfstudie.
| Datum event | woensdag 24-01-2024 15:00 |
| Tijd | 15.00-17.30 uur |
| Door | Deze workshop wordt door Cathleen van de Ende van Auris verzorgd |
| Voor | Leerkrachten en onderwijsassistenten groep 1 en 2, remedial teachers en intern begeleiders van de onderbouw |
| Max. deelnemers | 16 |
| Registered | 6 |
| Aantal plaatsen | 10 |
| Prijs | n.v.t. |
| Locatie | Unita - Gorterpaviljoen - 's-Graveland |
RESULTAAT
Na het volgen van deze module:
EXTRA INFORMATIE
Voorafgaand aan de module bestudeer je de aangeleverde literatuur en bereid je een praktische opdracht voor. Ter afsluiting maak je een slotopdracht.
VOOR
Leraren, remedial teachers, intern begeleiders basisonderwijs.
STUDIEBELASTING
In totaal 5,5 uur.
Waarvan 2,5 contacturen + 3 uur zelfstudie (2 uur voorbereiding en 1 uur uitwerken slotopdracht).
| Datum event | woensdag 14-02-2024 15:00 |
| Tijd | 15.00-17.30 uur |
| Door | Deze workshop wordt door Cathleen van de Ende van Auris verzorgd |
| Voor | leerkrachten |
| Max. deelnemers | 16 |
| Registered | 5 |
| Aantal plaatsen | 11 |
| Prijs | n.v.t. |
| Locatie | Unita - Gorterpaviljoen - 's-Graveland |
Hoe ga je om met nieuwkomers in je klas?
Onderwijs aan nieuwkomers gaat over meer dan alleen de taalontwikkeling. Als leerkracht gebruik je de hele dag taal.
In alle schoolvakken, zoals rekenen en de zaakvakken.
Hoe kun je leerlingen helpen om ze zo goed mogelijk mee te laten doen terwijl de (Nederlandse) taal nog lastig is?
Inhoud
Hoe
- Je doet kennis op van achtergronden bij meertaligheid
- Je wisselt ideeën met je collega’s uit
Tijdsinvestering
1 bijeenkomst van 2 uur
| Datum event | woensdag 20-03-2024 15:30 |
| Door | Karen Heinsman (Unita) |
| Voor | leerkrachten en ib-ers |
| Max. deelnemers | 16 |
| Registered | 5 |
| Aantal plaatsen | 11 |
| Prijs | n.v.t. |
| Locatie | Locatie volgt |
Vanuit de theorie kan worden geleerd wat een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is, maar zélf ervaren van wat het betekent om TOS te hebben doet nog veel meer. De combinatie van theorie én het zelf ervaren kweekt begrip voor een jongere met TOS en voor zijn onderwijsbehoeften. Het bewustzijn van de impact van deze stoornis én de mogelijke effecten ervan op andere ontwikkelingsgebieden wordt vergroot.
In deze workshop ga je aan de hand van een theoretisch kader zelf aan de slag met praktische oefeningen waardoor je wordt ondergedompeld in de ervaringswereld van jongeren met een taalontwikkelingsstoornis.
Investering
2 ½ uur workshop bij voorkeur in een grotere ruimte. Het deelnemersaantal is maximaal 15 personen en minimaal 8 personen.
Deze workshop wordt InCompany voor het vo aangeboden.
| Datum event | Nog te bevestigen |
| Tijd | in overleg |
| Door | Jolien Hesselink - Kentalis |
| Voor | onderwijsprofessionals vo |
| Max. deelnemers | 15 |
| Prijs | n.v.t. |
Unita heeft een eigen Keuzehulp methodieken leesbegeleiding op ondersteuningsniveau 3 ontwikkeld. In de Keuzehulp vind je een kolom met specifieke indicaties en een kolom met mogelijke interventies.
Bekijk de Keuzehulp (pdf)
Babili-Bab is een educatief, interactief bordspel.
De woordenschat uitbreiden? Taalbegrip en taalgebruik stimuleren?
Met deze gevarieerde spelopdrachten en coöperatieve taalstimuleringsactiviteiten gaat dat spelenderwijs!
Elke moedertaal (en óók elke streektaal en elk dialect) doet mee.
Dat maakt Babili-Bab afwisselend, uitdagend en soms hilarisch!
Steeds meer basisscholen krijgen te maken met een grote toestroom van nieuwkomers in de klas. Deze kinderen komen vaak de school binnen zonder dat zij de Nederlandse taal kennen. Om de leerlingen en leerkrachten op weg te helpen ontwikkelde Het ABC een aanwijsposter om te helpen bij de communicatie.
Download hier de Eerste Hulp Bij Taal (aanwijs-)posters. Hang de Nederlandse versie op in de klas en deel de poster met de taal die thuis wordt gesproken met de leerling/ouders. 
De poster is momenteel verkrijgbaar in 6 talen, meer talen zijn in de maak.
Downloads:
Bernadette Sanders schreef het boek Taalontwikkelingsstoornissen bij het jonge kind (0-8 jaar)
Signaleren, praktische handelingsadviezen en tips
HOE KUN JE EEN TOS VROEGTIJDIG SIGNALEREN?
WAT IS HET BELANG VAN DE SAMENWERKING TUSSEN ONDERWIJS EN ZORG?
WELKE HANDELINGSADVIEZEN ZIJN ER VOOR HET JONGE KIND?
In die eerste jaren van hun leven, maken kinderen de grootste ontwikkeling door op het gebied van de taal. Het is de meest gevoelige periode om taal aan te leren. Wanneer kinderen met problemen in de taalontwikkeling in deze periode niet gesignaleerd worden en niet de hulp krijgen die zij nodig hebben, dan is de prognose voor de toekomst met betrekking tot relaties, werk en school minder goed. Ernstige problemen in de taalontwikkeling hebben gevolgen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling, de psychosociale en cognitieve ontwikkeling en het functioneren in de maatschappij.
In dit praktische boek staat helder uitgelegd wat een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is, hoe je het kunt herkennen en wat je in je werk met het jonge kind kunt doen om een kind met een TOS te ondersteunen. Het geeft handvatten, praktische voorbeelden en tips. Tevens is de ELS (Early Language Scale), het nieuwe screeningsinstrument met betrekking tot de taalontwikkeling van het jonge kind tot 6 jaar, opgenomen.
Voor professionals in de onderwijs en in de zorg.
Als de taalontwikkeling anders blijft dan bij leeftijdgenoten, dan spreken we van een (blijvende) taalontwikkelingsstoornis. Een kind met TOS kan normaal scoren op een test bij de logopedist en toch moeite hebben met taal. Bijvoorbeeld met de dagelijkse communicatie, sociale situaties of ingewikkelde informatie.
Hoe herken ik een TOS?
Praat een kind nog niet of heeft het kind moeite met praten of het begrijpen van taal? Het kan zijn dat het een taalontwikkelingsstoornis (TOS) heeft.
TOS in een oogopslag
Uitleggen wat een taalontwikkelingsstoornis is, valt niet mee. TOS is ingewikkeld en iedereen met TOS is een beetje anders.
Met een plaatje wordt het makkelijker om TOS uit te leggen: voor mensen met TOS, voor ouders van kinderen met TOS én voor professionals in zorg en onderwijs.
TOS-waaier
In overzichtelijke secties wordt informatie gegeven over de kenmerken en signalen van TOS, de gevolgen ervan voor de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling en over diagnostiek, behandeling en prognose. Ook worden tips en strategieën aangereikt voor het stimuleren van de taalontwikkeling en het vergemakkelijken van de communicatie, het leren en het sociaal functioneren.
TOS-wiel
TOS in een oogopslag
Uitleggen wat een taalontwikkelingsstoornis is, valt niet mee.
Het is een stuk makkelijker als je kunt laten zien met welke stukjes van de taal jij moeite hebt.
Dat kan nu met het TOS-wiel!
Het oorspronkelijke ontwerp is van de Engelse organisatie RADLD (Raising Awareness of Developmental Language Disorder). Deelkracht-onderzoekers van Kentalis, Auris en de NSDSK maakten een aangepaste Nederlandse versie.
Tekenen bij TOS
Ondersteunend tekenen betekent: terwijl je vertelt, teken je de kern mee.
TekenenbijTOS helpt de persoon met TOS (het kind, de jongere, de leerling, jouw kind) taal visueel te maken en daarmee zijn /haar wereld te vergroten. Mede door gebruik te leren, kunnen en durven maken van tekeningetjes bij taal in het dagelijks leven. Het voorbeeld te zijn!
Bekijk de webinars
Door Anne Vermue en Jacolien van der Veer
Door Erna van Koeven (hoofddocent hogeschool Windesheim, (mede)auteur van het boek Rijke taal en de blog Geletterdheid en schoolsucces)
© 2021 Gameeleon - Unita
Waar het gedrag van leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) of een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) op elkaar kan lijken, is een verschil van aanpak soms essentieel. Kennis over taalgedrag en waaruit dit voorkomt, biedt volgens Anouk Middelkoop-van Erp aanknopingspunten voor passende begeleiding.
Het eerste boek over TOS voor en door jongeren!
Veerle Stevens, Jérôme Vergne en Beau Verhaar geven in Hoofd vol TOS een inkijkje in hun hoofd. In tekst en beeld laten ze zien hoe zij in het dagelijks leven omgaan met hun TOS (taalontwikkelingsstoornis). Wat moet je doen als je trein niet rijdt en je niet begrijpt wat er wordt omgeroepen? Wat doe je als iedereen gaat opruimen en jij niet weet wat je moet doen? Wat kun je zeggen als je een gesprek niet kunt volgen?
Dyslectische kinderen motiveren (Squla): 10 tips van juf Shelby om dyslectische kinderen te motiveren
Dyslexie Centraal: Alles over leesproblemen en dyslexie in onderwijs en zorg
Geletterdheid en schoolsucces (blog - Anneke Smits en Erna van Koeven - Windesheim Lectoraten)
Expertisecentrum Nederlands | Weet hoe taalonderwijs werkt! Het Expertisecentrum Nederlands staat voor goed taalonderwijs en werkt aan een constante verbetering van het onderwijs in Nederland.
www.lezeninhetpo.nl Hier vind je alle bouwstenen voor effectief leesonderwijs met samenwerking als basis.
